Гаалийн байгууллагын ажилтнуудаас авсан судалгааны тайлан

A- A A+
Гаалийн байгууллагын ажилтнуудаас авсан судалгааны тайлан
Энэхүү судалгаанд нийт 120 хүн хамрагдсан ба гаалийн байгууллагад мөрдөгдөж буй дүрэм, журам, тушаал, заавар амьдралд хэр нийцэж, чухамхүү аль заалтууд хүнд суртал, чирэгдэл, авлига үүсэх нөхцөл бүрдүүлж байгааг тодруулах зорилготой байсан болно.


1. Та гаалийн байгууллагад хэдэн жил ажиллаж байна вэ?

    а. 1-5 жил                     15       8%
    б. 5-10 жил                   38      3.1%
    в. 10-аас дээш жил         67      1.7%

2. Та бүхний мөрдөн хэрэгжүүлдэг ямар хууль, дүрэм, журмын аль заалтууд амьдралд нийцдэггүйг доорхи зайд нэрлэн бичнэ үү.

  • Импортын барааны гаалийн үнийг тодорхойлох Засгийн газрын 63 дугаар тогтоол, Монгол Улсын Гаалийн ерөнхий газраас улирал бүр гаргадаг гаалийн үнийн бааз,
  • Зорчигчийн журам амьдралд нийцдэггүй
  • Барааны үнэлгээ хэт өндөр байдаг
  • Импортын бараанд Засгийн газрын 63 дугаар тогтоол, Гаалийн тарифын хуулийндагуу гаалийн үнийг тодорхойлох явцад Гаалийн ерөнхий газраас тогтоосон импортын барааны жишиг үнийн жагсаалт зарим нэрийн бараанд хэт өндөр үнээр тавигдсан байдаг нь хүндрэлтэй байдаг.
  • Солонгос болон бусад улсаас “Карго” нэрээр газраар оруулж ирж байгаа ачаа, түүнд хийх гаалийн бүрдүүлэлт, тавих хяналт шалгалт амьдралд ер нийцэхгүй байна
  • 170 гаруй журмын 50 хувь нь бүрэн хэрэгжихгүй байна
  • Татварын аливаа хөнгөлөлт, чөлөөлөлтүүд
  • Шударга ёс хэрэгжүүлэх тухай их ярьдаг боловч, удирдах дээд байгууллагаас асуудалд эсрэгээр ханддаг
  • Гаалийн урьдчилсан бүрдүүлэлт хийх тухай журам
  • Гаалийн тухай хууль
  • ТАХТХ-ийн заалт, ГТХ-ийн 74, 82, 84 дүгээр заалт, Төрийн албаны тухай хууль
  • Татварын хувь хэмжээ их /онцгой, НӨТ/
  • Гаалийн тухай хуулийн 1-р бүлэг 3-17,18
  • Төрийн албаны хуулийн төрийн жинхэнэ албан хаагчийн ажилд шалгаруулж авах заалт
  • Илгээмжийн журам/ ДБЯ-тай хамтарсан
  • Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хууль
  • Эм, эмийн зүйлс улсын хилээр нэвтрүүлэх журам
  • Онцгой албан татварын тухай хууль ба автомашины татвар
  • Гаалийн ерөнхий газрын зорчигчийн хувийн хэрэглээний эд зүйлсэд бүрдүүлэлт хийх журам
  • Гаалийн хяналт шалгалт шалгалт хийх Гаалийн ерөнхий газрын даргын 50 дугаар тушаал
  • Гаалийн тухай хуулийн гаалийн улсын байцаагчдын эрх ашгийг хамгаалах заалтууд
  • 1999, 2000 онд Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийг хүчингүй болгох

3.Танай байгууллагаар үйлчлүүлдэг иргэдээс хэр их гомдол ирдэг вэ?

    1. ер нь байнга гаргадаг       11       10.9%
    2. заримдаа гаргадаг          102       1.1%
    3. огт гаргадаггүй                  7       17.1%

4.Танай байгууллагын удирдлагын ажлын буруу зохион байгуулалт, зохисгүй шийдвэр, арга барилын дутагдлаас болж шүүмжлэгдэхэд хүргэдэг бол доорхи зайд бичнэ үү.

  • удирдлага нь намын харъяаллын бус мэргэшсэн байх
  • зарим хууль тогтоомжийн актуудыг тодорхой болгон, шинээр 
  • гарах тухай бүр нэгдсэн ойлголт өгч байх
  • удирдлага гаалийн улсын байцаагч бүртэй тулж ажилладаггүй
  • ажлын зохион байгуулалт нүсэр, зарим зохисгүй шийдвэр нь үйлчлүүлэгчдийг бухимдуулдах, цөхрөөх, барьцах, шударга ёс алдагдахад хүргэдэг ба ажлын арга барил хоцрогдсон, боловсон хүчний чадвар доройтсон
  • удирдлагаас боловсон хүчний бодлогыг буруу явуулдаг,намчирхдаг, ах дүү, садан төрөл, найз нөхдөө ахлахын албан тушаалд тавьдаг, гадаадад явуулдаг бөгөөд шагнал урамшил, цолыг олгохдоо шударга бус ажилладаг
  • дунд шатны ажилтнууд үүрэгт ажлаа дутуу дулимаг гүйцэтгэдгээс үйлчлүүлэгчдэд чирэгдэл гаргаж хүндрүүлдэг
  • удирдлагын шударга бус үйл ажиллагаа
  • давхар шалгалт
  • ажилчдын нийгмийн халамжинд анхаарах
  • хэлтэс албадын дарга нарын ур чадвар муу, нэгжийн ахлах дарга нар шийдвэр гаргаж чаддаггүй
  • шийдвэрийн хэрэгжилтэд тавих хяналт муу
  • цохолт хийн шийдвэрлэх зүйл заалтыг тодорхой болгох
  • ажлын байрны зохицуулалт, байршил муу
  • удирдлага нь улс төрөөс хараат 
  • асуудлыг удаан шийдвэрлэдэг, шат дамжлага олон 
  • зарим иргэд, үйлчлүүлэгчдийн шударга бус буруу ташаа мэдээллийн зөвхөн нэг талаас ханддаг

5. Таны гаалийн үзлэг, шалгалт хийх явцад чухамхүү ямар төрлийн эд барааг нуун далдалж хил нэвтрүүлэх оролдлого олонтоо гарч буйг доорхи зайд бичнэ үү.

  • гадаадаас ирж байгаа бичиг баримт дээр дурдагдаагүй барааг
  • мэдүүлэхгүй гаргах оролдлого хааяа гардаг
  • тоо хэмжээ дарах, үнэ дарах тохиолдол байдаг
  • өндөр татвартай /онцгой буюу экспортын татвар/ архи, согтууруулах ундаа, ноос, ноолуур гэх мэт
  • Гаалийн албан татвар, нэмэгдсэн өртгийн татвар багассан тул ерөнхийдөө ийм оролдлого багассан
  • татвар шингэсэн бараа
  • гаалийн үнэлгээ бага бол ямар ч бараа байж болно
  • карго ачаанд үзлэг хийхэд тоо ширхэг, жин байнга зөрдөг
  • татвараас зайлсхийх явдал байнга гардаг
  • автомашины сэлбэг
  • өндөр үнэтэй бараа
  • шалгалт сайн хийхгүй бол ямарч барааг нууж гаргаж болно
  • алт, үнэт эдлэл, ноолуур
  • гоо сайхны бараа, овор бага үнэ ихтэй бараа гэр ахуйн хэрэглээны хуучин эд зүйлс
  • бичиг баримт хуурамч
  • эм, эмнэлэгийн багаж хэрэгсэл, тамхи, хятадаас импортлосон хулдаас, дэвсгэр, барилгын материал
  • элдэв лиценз зөвшөөрөлтэй бараа
  • гүний гаальд нуун далдлах оролдлого бараг гардаггүй
  • хязгаарласан хориотой бараа
  • ангийн арьс, гар утас
  • гахай, тахианы мах, өөх
  • түүх соёлын дурсгалт зүйлс
  • эмийн найрлагад ордог амьтны гаралтай түүхий эд /бугын чив засаа, доньд гэх мэт/
  • химийн бодис
  • мотоцикл

6.Таны бодлоор гаалийн татварын үнэлгээ хэр бодитой байдаг вэ?

    1. бодитой        70        1.7%
    2. их                 27        4.4%
    3. бага              20           6%

7. Хэрэв гаалийн татвар, хураамж бодитой бус бол чухамхүү ямар эд барааны үнэ бодитой бус буюу хэт их байдаг талаар баримт дурдан бичнэ үү.

  • суудлын авто машины 1501-2500 шоо метр цилиндрийн багтаамжтай
  • машины татвар
  • тоног төхөөрөмж, хүнд механизм, даавуун матерал
  • хүнс
  • өргөн хэрэглээний бараа
  • барилгын матералын хийц төмөр бэлдмэл үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмж
  • гаалийн жишиг үнэ хэт өндөр
  • цахилгаан бараа
  • Айванхоу майнз ХХК зэрэг гадаадын хөрөнгө оруулалттай /тэр дундаа Хятадын/ аж ахуйн нэгжүүд татварын бараагаа хэт өндөр үнэлүүлж луйвар хийдэг
  • гадаадын хөрөнгө оруулалттай зарим аж ахуйн нэгжийн татвараас чөлөөлөгдсөн барааны үнэ хэт их байдаг. Ихэнх электрон барааны үнэ /жишээ нь: Номин, Элба гэх мэт/ маш багаар үнэлэгддэг
  • ахуйн хэрэглээний бараа /тавилга/
  • хятад улсаас орж ирж байгаа импортын барааны татвар их
  • гүний гаалийн үнэлгээтэй хилийн гаалийн зарим барааны үнэлгээ ижил байдаг нь буруу
  • импортын Солонгос, Япон улсаас оруулж ирж буй суудлын автомашиныг хэт өндөр үнээр үнэлдэг ба үйлдвэрлээд 5-10 жил болсон автомашиныг 1500-3200 доллараар үнэлдэг

8. Таныг гаалийн татвар хураалтын төлөвлөгөө биелүүлсний тань төлөө шагналын фондоос хэдэн удаа урамшуулал олгож байсан бэ?

    1. жил бүр                                               47       2.5%
    2. заримдаа                                              38       3.1%
    3. төлөвлөгөө биелүүлж байгаагүй             1           1%
    4. огт олгодоггүй                                      28       4.2%

9.Таны үзлэг, хяналт шалгалт хийдэг ажлын байрыг ямар хугацаанд өөрчилдөг вэ?

    1. өдөр бүр                       12         10%
    2. долоо хоног бүр            52         2.3%
    3. сар бүр                         18         6.6%
    4. улирал бүр                    31         3.8%
    5.жил бүр                         1             1%
    6.өөрчлөгддөггүй               3           40%

10. Таныг өөрийн хариуцсан үүргээ гүйцэтгэх явцад дараах зүйлс тохиолдож байсан уу?

 

 

 

 


Танд
хандаж


Доорх хүмүүс

Хууль бус санал
тавих


Дарамт, шахалт

үзүүлэх

Тийм

Үгүй

Тийм

Үгүй

Иргэд. үйлчлүүлэгчид

45
2.6%

38
3.1%

31
3.8%

47

2.5%

Дээд албан тушаалтан

16
7.5%

57
2.1%

29
4.1%

50
2.4%

Найз нөхөд, хамаатан садан, танил хүмүүс

20
6%

62
1.9%

6
20%

57
2.1%

Хамт ажиллагсад

24
5%

58
2%

12
10%

52
2.3%

Харилцагч байгууллагынхан

16
7.5%

57
2.01%

11
10.9%

53
2.2%

Улс төрийн нам, бүлгийн гишүүд

4
30%

54
2.2%

8
15%

60
2%

Бусад

5
24%

46
2.6%

9
13.3%

44
2.7%