Авлигатай тэмцэх газрын Хэвлэл, олон нийттэй харилцах ажилтан, комиссар Т.Мөнхтунгалагтай ярилцав.
Авлигатай тэмцэх газрын Тамгын хэлтсийн дарга, эрхэлсэн комиссар З.Баасаннямтай ярилцлаа.
-Өнгөрсөн даваа гаригт С1 телевизээр сэтгүүлч Л.Мөнхбаясгалангийн хөтөлдөг “Цензургүй яриа” нэвтрүүлгээр Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд оролцохдоо хийсэн мэдэгдэл нийгэмд нэлээд эргэлзээ гайхшрал төрүүлсэн. Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргын мэдэгдсэнээр “Манай улсаас хилийн чанадад хууль бусаар байршсан хөрөнгийг буцаан авахад заавал эрх зүйн харилцан туслалцах гэрээ байх шаардлагагүй байсныг дөнгөж сая би АНУ явахдаа мэдэж ирлээ. Манай АТГ, Прокурорын байгууллагын удирдлагууд Ерөнхийлөгч бид хоёрын толгойг эргүүлж, худал мэдээлэл өгч байсан байна” гэсэн. Хууль хяналтын байгууллага үнэхээр Ерөнхийлөгчид буруу мэдээлэл өгч байсан гэж үү. Та энэ талаар эрх зүйн үндэслэлтэй тайлбар өгнө үү.
Туйлшрамтгай монголчуудын анхаарлыг үл ялих зүйлээр сатааруулаад ар хударгаар нь өөрсдөдөө ашигтай шийдвэр гаргах явдал улстөрчдийн дунд байдаг л үзэгдэл болж. Хууль батлахдаа ч УИХ-ын гишүүд яг ийм зарчмаар ажилладаг. Шинэ жил, Наадам, Цагаан сартай давхцуулаад цоорхойтой олон хууль баталсныг хуульчид шүүмжилсээр. Үүний тод жишээ бол монголчууд Цагаан сарын бэлтгэл ажилд анхаарлаа ид хандуулсан үе буюу 2013 оны нэгдүгээр сарын 24-нд Шүүхийн тухай багц хуулийн нэг хэсэг болох Шүүх байгуулах тухай хуулийг баталсан явдал. Монголчуудын анхаарал өөр зүгт хандсан үед баталсан энэ хууль өдгөө ч Үндсэн хууль зөрчсөн үндэслэлээр Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан дагуулсаар байдаг.
Өнөөдөр Авлигатай тэмцэх газраас орон нутагт явуулсан шалгалтын нэгдсэн дүнг мэдээлсэн юм. Шалгалтын явцад сум хөгжүүлэх сан, Засаг даргын нөөц хөрөнгийг үр ашиггүй зарцуулах, ашиг сонирхлын зөрчилтэй байх, төрийн албаны шаардлага хангаагүй зэрэг нийтлэг дутагдлууд илэрчээ. АТГ-аас хийсэн мэдээллийн онцлох таван зөрчлийг та бүхэнд танилцуулъя.
Авлигатай тэмцэх газрын ажлын хэсэг Уул уурхайн яам болон түүний харьяа агентлагуудын авлигын эсрэг хууль тогтоомжийн хэрэгжилттэй танилцсан дүнгээ өнгөрсөн сард танилцуулсан.
Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд 2017 оны 04 дүгээр сарын 05-ны өдрийн хаврын ээлжит чуулганыг нээж хэлсэн үгнээс .....
Монгол Улс 1996 онд Авлигын эсрэг хуулийг баталж, 2002 онд Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөртэй болж, 2005 онд НҮБ-ын Авлигын эсрэг конвенцод нэгдсэн. Энэ үед авлига, албан тушаалын хэргийг цагдаагийн байгууллага харьяалан шалгадаг байв. Нэгдэн орсон конвенц болон бусад улсын зөвлөмж, чиг хандлагыг дагаж манай улсад авлигатай тэмцэх бие даасан байгууллагатай болох шаардлага тулгарсан билээ. Өдгөө арав дахь жил рүүгээ орж байгаа АТГ-ыг байгуулах эрх зүйн үндсийг 2006 онд баталсан Авлигын эсрэг хуулийн шинэчилсэн найруулгаар тавьсан. Гэмт хэрэгтэй тэмцэх чиг үүргийг Засгийн газарт өгсөн байхад даргыг нь Ерөнхийлөгчөөс нэр дэвшүүлдэг, УИХ-д ажлаа тайлагнадаг, ҮАБЗ-ийн дархлаатай, Үндсэн хуулийн бус байгууллагатай боллоо гэдэг шүүмжлэл тэр үеэс газар өвч, өнөөдөр ч үргэлжилж байна. АТГ 10 жил болохдоо 10 сорилттой тулж байна. Эхнээс нь тодруулъя.
-10 жилийн хугацаанд өөрийн гэсэн ажиллах зарчим, өнгө төрхөө олчихсон байгааг тэд харуулж чадав-
АТГ байгуулагдсанаар Монголд юу өөрчлөгдсөн бэ гэж олон хүн асуудаг. Тэгвэл тус газар ажиллаж эхэлснээр авлигын олон гэмт хэрэг ил болж төрийн өмчийг шамшигдуулах гэсэн хэсэг бүлэг хүмүүсийн шуналыг өнгөрсөн хугацаад хангалттай хазаарласан гэж хэлэхэд нэг их буруудахгүй болов уу. Ажил хийсэн хүн адлуулдаг гэгчээр АТГ-ыг хүний эрхэнд халдлаа, ажлаа шударгаар хийж чадахгүй байна гэсэн олон шүүмжлэл гарч байсан ч тус газрын алба хаагчид энэ бүх хэл амыг огоорч өөрсддөө ногдсон ажлаа хийж гүйцэтгэсээр ийнхүү 10 жилийг ардаа үджээ. 2006 оны долоодугаар сарын 8-ны өдөр батлагдсан Авлигын эсрэг хуулиар авлигаас урьдчилан сэргийлэх, олон нийтэд авлигын нийгмийн хор аюулыг ухуулан таниулах, албан тушаалтны хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг бүртгэх, авлигын гэмт хэргийг илрүүлэх, мөрдөн шалгах чиг үүрэг бүхий бие даасан төрийн тусгай байгууллага-Авлигатай тэмцэх газар ажиллуулахаар тусгасан юм. Улсын Их Хурлын 2007 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 03 дугаар тогтоолоор Авлигатай тэмцэх газрын зохион байгуулалтын бүтэц, орон тоог баталсан нь авлигатай тэмцэх байгууллагын тулгын чулууг тавьсан хэмээн үзэж болох юм.
-Авлигын ISO 37001:2016 стандартыг хэрэгжүүлнэ-
Ердөө 10 жилийн өмнө бид авлига, авлигатай тэмцэх гэдэг ойлголтыг мэддэггүй байж. Харин өнөөдөр авлигатай тэмцдэг чиг үүрэг бүхий тусгай байгууллагатай, Авлигатай тэмцэх хуультай, Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөртэй болсон байна. АТГ өчигдөр /2017.01.11/ арван жилийн ойгоо тэмдэглэж, “Авлигатай тэмцэх үндэсний чуулган”-ыг зохион байгууллаа.
Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны дарга, Авлигатай тэмцэх газрын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн анхны даргаар ажиллаж байсан Ш.Раднаасэд:
-Монгол Улс Авлигын эсрэг конвенцид 2005 онд нэгдэн орсон. Энэ хүрээнд Авлигын эсрэг хууль батлагдсан бөгөөд шударга ёсыг тогтоож, хариуцлагыг бэхжүүлэх, авлигатай тэмцэх тусгай байгууллага байгуулагдсан юм. Ийм түүхэн хариуцлагатай цаг үед энэ байгууллагын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн анхны даргаар миний бие ажиллаж байснаараа бахархдаг. Энэ байгууллагын цаашид хэрхэн ажиллах нь эхний 10 жилдээ тодорхойлогдсон гэж харж байгаа. Анх байгуулагдах цаг мөчөөс эхлэн ажиллаж, тулгарсан бэрхшээл бүрийг хамтдаа даван туулж ирсэн, энэ байгууллагыг нийгэмд хүлээн зөвшөөрөгдөж өнөөдрийн зэрэгт хүргэхийн төлөө хүчин зүтгэж байсан хамт олон-анд нөхөд, тусалж дэмжиж хамтран ажилладаг байсан дотоод, гадаадын байгууллагын удирдлага, ажилтнуудад баяр талархлаа илэрхийлье.
